ZATERDAG 25 JANUARI 2020
BURGERWEESHUIS & BIBLIOTHEEK DEVENTER

Het nieuwe boek van de Deventer auteur Christine Otten (Een van ons) verschijnt dit voorjaar. Het thema van dat boek is goed en kwaad. Özcan Akyol - net als zij schrijver te Deventer - praat met haar over dat thema en over haar schrijverschap, dat dit jaar een kwart eeuw geleden begon.

Christine Otten (1961) brak door in 2004 met de grote roman De laatste dichters, die genomineerd werd voor de Libris Literatuur Prijs, bewerkt voor theater en vertaald in het Engels. Ze is ook actief als performer en bedenker en presentator van succesvolle literaire variétéprogramma’s als Bijlmer Boekt!
------
Özcan Akyol (1984) is schrijver en columnist. Hij schreef de twee romans Eus en Turis, die beide bestsellers werden. Naast zijn literaire werk is hij vaste columnist voor het Algemeen Dagblad, Nieuwe Revu, Helden en 90 Minutes. Ook is hij geregeld op televisie te zien. Met de documentaire ‘De neven van Eus’ , kreeg hij een eervolle vermelding van de Zilveren Nipkowschrijf 2018. 

GROTE ZAAL - 14:00 UUR

Taal is een manier om in elkaars hoofd te kijken, om dingen gedaan te krijgen en om misverstanden op te lossen. In deze lezing hoort u hoe we dat allemaal onbewust de hele dag doen — en wat we daarvan kunnen leren over taal, communicatie en de mens.

Mark Dingemanse is als taalwetenschapper verbonden aan het Centre for Language Studies van de Radboud Universiteit Nijmegen. Hij onderzoekt de elementaire deeltjes van de taal: de kleine woorden die onze gesprekken in goede banen leiden en complex taalgebruik mogelijk maken.

GROTE ZAAL - 16:00 UUR

Stel je voor: je staat in een druk café, waar de muziek hard staat en mensen druk met elkaar in gesprek zijn. Wanneer je iemand iets te drinken wil aanbieden probeer je over de muziek heen te schreeuwen, maar je vriend verstaat je niet. Hoe kan het nu dat je vriend je wél snapt als je daar een ‘drinkbeweging’ bij maakt met je handen, en hoe zorgen je hersenen ervoor dat je wat je ziet gekoppeld wordt aan wat je hoort?  

Linda Drijvers is een neurowetenschapper die onderzoekt hoe mensen elkaar horen, zien en begrijpen in dagelijkse gesprekken.

BIBLIOTHEEK - THEATERZAAL - 16:00 UUR
GROTE ZAAL - 21:00 UUR

Over autisme wordt steeds meer gesproken en geschreven. De beeldvorming is negatief óf positief, maar ligt de waarheid niet in het midden? Hoe kijken autisten hier zelf naar? Jasper Wagteveld heeft een autismestoornis. Als ervaringsdeskundige neemt hij je interactief mee in zijn leefwereld ‘autist in real life’. 

Jasper Wagteveld (1982) is op zijn 12de met ASS (autisme) gediagnosticeerd. Hij zet zich op vele fronten in, zowel binnen de GGZ als daarbuiten, om de beeldvorming rondom autisme te verbeteren. Jasper is getrouwd en heeft een peuterzoon.

SPIEGELZAAL - 17:00 UUR

Stel, je ziet iemand een fiets stelen. Wat doe je dan? Of heb je er weleens over nagedacht of je lid wil worden van een buurtpreventie-WhatsApp groep? Waarom wel of juist niet? In deze lezing gaan we het hebben over op welke manieren mensen zelf iets kunnen doen op het gebied van veiligheid en hoe dit in relatie staat met de rol van de politie.

Dr. Wendy Schreurs is wetenschappelijk onderzoeker bij de Politieacademie. Ze heeft sociale psychologie en bestuurskunde gestudeerd. Afgelopen november is ze aan de Universiteit Twente gepromoveerd op haar onderzoek naar wat burgers drijft om de politie te helpen op het gebied van veiligheid. 

SPIEGELZAAL - 19:00 UUR

Over zelfmoord bestaan veel mythen. Zo zouden mensen met zelfmoordgedachten gek zijn en niet op andere gedachten te brengen. En zouden veel acteurs en muzikanten zelfmoord plegen. Of  zouden antidepressiva mensen juist meer suïcidaal maken in plaats van minder. Welke mythen zijn waar en welke niet? Ze worden langs de lat van de wetenschap gelegd.  We zullen zien dat we nog lang niet alles begrijpen van dit complexe fenomeen. 

Drs. Derek de Beurs is senior onderzoeker GGZ bij het Nivel en de VU Amsterdam. Hij promoveerde op het trainen van professionals in contact maken met suïcidale patiënten en ontving een persoonlijke beurs om de complexiteit van suïcidaliteit met nieuwe statistische technieken te onderzoeken.

GROTE ZAAL - 20:00 UUR 

Een gewelddadig incident waarbij de samenleving ernstig ontwricht raakt, roept de laatste tijd als vanzelf de vraag op: was de dader verward of een terrorist? Die vraag is onmogelijk te beantwoorden. In deze lezing wordt duidelijk waarom.

Bert Nanninga is transcultureel psychiater, ex-tropenarts en ervaringsdeskundige in migratie, gespecialiseerd in het werken met mensen met een migratie-achtergrond en psychotrauma.

SPIEGELZAAL - 21:00 UUR

Er is dringend behoefte aan (meer) innovatieve vrouwen in de technologie. Maar hoe komt het dat zo weinig vrouwen hiervoor kiezen? Is het aanleg? Het vrouwenbrein is gemaakt voor empathie en zorgen, zo wordt gesteld. Of dit zo is, valt nog te bezien. En wat zou het dan wel kunnen zijn? Op toegankelijke en humoristische wijze worden resultaten uit verschillende wetenschapsgebieden hierover geïntegreerd. 

Symen van der Zee is lector Wetenschap en Technologie bij Saxion en doet onderzoek naar de ondervertegenwoordiging van vrouwen in beta-technische beroepen. 

SPIEGELZAAL - 15:00 UUR

Is EMDR voor iedereen geschikt of brengt het ook risico’s met zich mee? De behandeling EMDR staat voor Eye Movement Desensitization and Reprocessing en is bewezen effectief bij een posttraumatische stressstoornis. Er is veel onderzoek gedaan naar de werking en factoren die bepalend zijn voor een goede behandeling. Maar er is ook discussie gaande: is EMDR voor iedereen?

Noortje van Vliet is GZ-psycholoog en bij Dimence doet ze onderzoek naar de behandeling van een posttraumatische stressstoornis. 

Sietske van Haren is klinisch psycholoog bij Dimence. Zij heeft jarenlang ervaring met traumabehandeling met EMDR en is supervisor bij de Vereniging EMDR Nederland.

GROTE ZAAL - 17:00 UUR

De meeste mensen liegen dagelijks, van onschuldige leugentjes om aardig gevonden te worden tot het verbergen van ernstige misdaden. Kunnen we zien of iemand liegt? En welke leugendetectiemethoden zijn hiervoor beschikbaar?

Dr. Sophie van der Zee is werkzaam als universitair docent Gedragseconomie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam.

DE NIEUWE OOST ZAAL - 19:00 UUR

Met behulp van technieken als EEG, MRI en machine learning kunnen artsen steeds beter voorspellen of en hoe comapatiënten zullen overleven. Die technologische ontwikkelingen beïnvloeden ook de besluitvorming over het voortzetten of staken van de behandeling. In deze lezing wordt de vraag gesteld hoe wenselijk dat is en hoe er in zulke situaties ethische afwegingen gemaakt kunnen worden.

Marianne Boenink is filosoof aan de Universiteit Twente, waar ze zich bezighoudt met ethische vragen rondom biomedische technologie.

DE NIEUWE OOST ZAAL - 20:00 UUR

Digitale data worden steeds belangrijker en aanweziger in ons dagelijks leven. Omdat er inmiddels meer digitale informatie op ons afkomt dan we kunnen verwerken, worden kunstmatige intelligentie-technieken die orde in de chaos scheppen onmisbaar. Maar hoe doe je dit succesvol? Cynthia Liem bespreekt twee verschillende perspectieven op dit probleem, vanuit haar ervaringen als informaticus en musicus.

Cynthia Liem is universitair docent Informatica aan de TU Delft en pianiste van het Magma Duo.

DE NIEUWE OOST ZAAL - 15:00 UUR

In het dierenrijk wordt er alleen voortgeplant in de vruchtbare dagen, de mens en de bonobo uitgezonderd. De rest van de tijd wordt gelummeld, gevochten en voedsel gezocht. Maar ook worden duizenden kilometers afgelegd of wordt (winter)geslapen. Lummelen mag dus. Soms.

Maarten Frankenhuis, oud-hoogleraar Bedrijfspluimveegeneeskunde en oud-directeur Artis. Sinds zijn pensionering in 2003 houdt hij zich bezig met advisering, schrijven, het leiden van natuurreizen en het geven van lezingen.

SPIEGELZAAL - 20:00 UUR

Het Magma Duo bestaat uit violiste Emmy Storm en pianiste Cynthia Liem.  Het duo treedt graag buiten de gebaande paden van het traditionele repertoire in de klassieke muziek, met bijzondere interesse in hedendaags, zelden gespeeld repertoire en houdt van experimenten.

Cynthia Liem zal het publiek in een mix van muziek en theatrale elementen door een concert leiden waarin ze de missie van het Magma Duo en haarzelf illustreert met verschillende voorbeelden, deels traditioneel, deels wat experimenteler van aard.

GROTE ZAAL - 19:00 UUR

Wat betekent een (niet-)aangeboren hersenletsel ((N)AH) in het dagelijks leven? Onder de inspirerende begeleiding van theaterdocenten Nienke Goossens en Aad van der Waal hebben de spelers van (N)AH theatergroep ‘WirWar’ toegewerkt naar een bijzondere productie over hun eigen leven met (N)AH. ‘De Hoofdzaak’ is een voorstelling die informatie geeft over hersenletsel, de groep hoopt zo op meer begrip en (h)erkenning ervan. De voorstelling wordt muzikaal ondersteund door ervaringsdeskundige, pianiste en componist Mariëtte Hehakaya.

Theatergroep WirWar brengt op confronterende, humoristische en ontroerende wijze de impact van
NAH onder de aandacht.

Nederland staat ergens bovenaan de lijst van de meest tolerante omgevingen voor homo-seksuele koppels met kinderen. Toch hebben deze gezinnen nog vaak te maken met homo-negatieve opmerkingen. Hoe kunnen ze daarmee omgaan en hoe bereid je kinderen daarop voor?

Henny Bos is hoogleraar ‘Sexual and gender diversity in families and youth’ aan de Universiteit van Amsterdam bij de afdeling Pedagogiek en Onderwijswetenschappen.

SPIEGELZAAL - 14:00 UUR

Hoe ouder we worden, hoe minder we horen. Kan dat ook beter? Deze lezing gaat over de ontwikkeling, de werking én het herstel van het gehoororgaan. Anatomie, fysiologie, regeneratie en genetica: het komt allemaal aan bod. Klinkt ingewikkeld, valt mee.

Heiko Locher is KNO-arts, otoloog en neurowetenschapper in het Leids Universitair Medisch Centrum.

SPIEGELZAAL - 16:00 UUR

Vrijwel alle mensen blozen weleens en de meesten vinden dat niet fijn. Sommigen vinden hun blozen zelfs zo akelig dat ze er een intense angst voor ontwikkelen. De presentatie gaat in op de vraag waarom we eigenlijk blozen en of het ook nog ergens goed voor is.

Peter de Jong is hoogleraar klinische psychologie aan de Rijksuniversiteit Groningen. Hij doet onderzoek naar de rol van emotionele reacties (zoals blozen) bij allerlei psychische klachten, waaronder sociale angst.

DE NIEUWE OOST ZAAL - 16:00 UUR

In haar galerie in de Roggestraat stelt Margriet Pronk onder de titel KOPstukken werken van Anke van Westerlaak tentoon. Het werk van Anke van Westerlaak gaat over de relatie tussen de mens en in het wild levende dieren. Ze maakt objecten, grafiek, sieraden, installaties en animaties.
De opening tentoonstelling was op zaterdag 18 januari 2020.
De tentoonstelling loopt tot 15 februari 2020.

Galerie KIEK-KUS Roggestraat 16-18, Deventer, www.galeriekiek-kus.nl

De jonge wetenschappers van Faces of Science geven graag figuurlijk gezicht aan de wetenschap. Maar wat weten we over het letterlijke gezicht? Om te vieren dat de Faces in 2019 vijf jaar bestonden, ontwikkelden ze de In Your Face Lustrum Pubquiz die op het KOP-festival niet mag ontbreken. Wie heeft de meeste vragen over het gezicht goed?

Faces of Science bestaat uit zo’n dertig jonge wetenschappers uit heel Nederland en uit alle vakgebieden. Ze vertellen graag en interessant over hun onderzoek, hun leven en hun motivatie in blogs en op allerlei bijeenkomsten.

GROTE ZAAL - 15:00 UUR

Ons lichaam verraadt vaak onze eerste reacties op onze omgeving. Wij zijn ons hier vaak niet bewust van, maar consequenties heeft het wel. Hot Politics Lab kijkt naar lichamelijke reacties op de politiek om een beter beeld te krijgen over wat mensen voelen over politici en verschillende politieke issues. Gijs Schumacher vertelt over dit onderzoek.

Gijs Schumacher is universitair hoofddocent bij de afdeling Politicologie van de UvA en is de directeur van het Hot Politics Lab.

DE NIEUWE OOST ZAAL - 14:00 UUR

Hoeveel Nederlandse uitdrukkingen ken jij? In het publieksonderzoek van het Weekend van de Wetenschap onderzoeken we welke uitdrukkingen vooral door ouderen worden herkend en welke worden vooral onder jongeren veel gebruikt. En of er in het noorden van Nederland andere uitdrukkingen gebruikt dan in het midden of zuiden.

Sanne Poelstra is studente Human-Machine Communication aan de Rijksuniversiteit Groningen en  is naast taal ook veel bezig met volleybal en tekenen. Marten de Vries is student Human-Machine Communication aan de Rijksuniversiteit Groningen en heeft een passie voor het brein en fotografie.

WONDERBAR - HELE DAG

Naast een artistieke benadering van de grenzen tussen mens en machines, spelen humor, groepservaring en hormonen een belangrijke rol in het werk van Volker Morawe en Tilman Reiff. Het PainStation bijvoorbeeld, begeleidt twee spelers in een duel van Pong met echte pijn, de op afstand bedienbare kettingzaag furninja scheurt in designmeubels en in MoshPit wordt de deelnemer uitgedaagd om intens te headbangen. In deze sessie presenteren Morawe en Reiff hun provocatieve creaties en delen ze geheimen die je leven zullen veranderen.
Morawe en Reiff geven hun lezing in het Engels.

Volker Morawe werkte als techneut voor ruimte-elektronica, was hit producer, design student en studeerde in 2004 af aan de Academy of Media Arts in Keulen, en richtte zich daarbij op multisensorische interfaces in gamecontext.

DE NIEUWE OOST ZAAL - 21:00 UUR

Het PainStation, of pijnstation, doet denken aan de oude videogame Pong. Maar nu doet het echt pijn als je een bal mist. Je speelt met rechts en je linkerhand rust op een sensor die pijn kan toedienen. Denk aan extreme hitte, elektrische schokken en zweepslagen. De eerste die zijn hand terugtrekt, verliest. De pijn van het PainStation wordt vastgelegd in het lichaam en het geheugen, spelers zijn dan ook geconditioneerd voor het volgende spel.

//////////fur//// art entertainment interfaces komt uit Keulen en bestaat uit Volker Morawe en Tilman Reiff. Het duo creëert multisensorische artefacten. Sinds 2001 evalueren hun krachtige instrumenten de grenzen tussen de mens en zijn lichaam.

WONDERBAR - HELE DAG

Iemand in jouw omgeving heeft psychische problemen, maar hoe is het nu met jou? Standje met informatie voor familie, vrienden, buren van mensen met dergelijke problemen.

Is depressie een biologisch defect of een noodrem van de ziel? En is depressie erfelijk? In haar lezing gaat auteur Mirjam Vriend als ervaringsdeskundige uitgebreid in op deze vragen. Aanleiding van de lezing is haar net verschenen (deels autobiografische) roman Genade. Onderdeel van de boeklezing is de monoloog ‘Vrouw smacht Moeder’, die zowel over de moederpersonage in de roman Genade gaat als over haar eigen persoonlijke ervaringen.

BIBLIOTHEEK - THEATERZAAL - 14 TOT 15:30 UUR

Samen met Witteveen+Bos organiseert de Bibliotheek Deventer een circuit van acht proefjes die het brein op een verrassende, uitdagende, grappige of leerzame manier aan het werk zetten. Het circuit is uitgezet op het Marktplein (begane grond) en Innovatieplein (tweede verdieping) in de bibliotheek. Voor iedereen van 7 jaar en ouder. Aanmelden is niet nodig.

BIBLIOTHEEK - Marktplein en Innovatieplein - hele middag

Onze hersenen hebben slaap, regelmatige lichaamsbeweging en gezonde voeding nodig om gezond te blijven. Het is ook belangrijk om je hersenen te blijven uitdagen. De Hersenstichting geeft daar in een interactief programma concrete tips voor.

BIBLIOTHEEK - TUINKAMER - 15 UUR

Alied van der Meer, zelfstandig docent literair schrijven in Deventer, geeft een workshop over de beginselen van creatief schrijven. Welke hobbels moet je nemen voor je met schrijven begint? De workshop is voor maximaal 12 deelnemers. Wie het eerst komt, het eerst maalt. 

BIBLIOTHEEK - CURSUSRUIMTE LEBUINUSKERK - 14 UUR
BURGERWEESHUIS- NIEUWE OOST ZAAL - 17 UUR

Voor beide workshops zijn 12 plaatsen beschikbaar. Schrijf je in om van een plekje verzekerd te zijn. Geef je naam op en vermeld ook of je de workshop om 14 uur in de Bibliotheek of die om 17 uur in Burgerweeshuis wil bijwonen.

De Bibliotheek Deventer presenteert uit haar grote collectie van boeken en andere media een selectie van KOP-onderwerpen. Van gezichtsbedrog en mindfuck tot sciencefiction en brainwaves. Van gezondheidstips en muziek tot weetjes voor elke leeftijd.  

BIBLIOTHEEK - MARKTPLEIN - HELE MIDDAG

Je hersenen kunnen veranderen en dan verandert alles in je leven. In de kleine besloten huisbioscoop van de Bibliotheek Deventer wordt een film vertoond die dit in al zijn dramatische aspecten laat zien.

BIBLIOTHEEK - HUISKAMERBIOSCOOP - 15 UUR

In het kader van de Nationale Voorleesdagen én het KOP-festival wordt in de Bibliotheek Deventer voorgelezen uit Moppereend, het Prentenboek van 2020. Naast voorlezen wordt er ook gezongen. Over emoties, van boos en verveeld tot heel blij. Voor kinderen vanaf 3 jaar. Aanmelden is niet nodig.

BIBLIOTHEEK - MARKTPLEIN - 14 UUR EN 15 UUR

Boekhandel Praamstra exposeert vanaf 24 januari 2020 in het kader van het KOP-festival werk van mensen die op latere leeftijd hersenletsel hebben opgelopen en daarna zijn gaan schilderen. Zij hebben zich verenigd in het collectief Kunst-Zinnig-Brein. Veel leden hadden voor hun hersenletsel nooit getekend of geschilderd. Schilderen helpt hen hun mogelijkheden te ontdekken, hun letsel te verwerken en aanvaarden, en hun zelfvertrouwen terug te vinden.

De illustratie rechts is het schilderij Breindoek, een gezamenlijk project ontstaan uit verfresten